İlişkilerde Manipülasyon Manipülasyon, terimin yaygın anlamında, kendi doğrularını kanıtlama yönündeki hedefe yönelik olarak çiftler arasında ve belli grupların içerisinde uygulanan entrikaları içermektedir. Kişi manipülasyonu, diğeri üzerinde daha fazla güç elde edebilmek için uygular ve karşıdaki kişiye kendi gerçekliğini sorgulatır. Manipülasyon uygulayan kişiler, karşılarındaki kişinin algılarını değiştirmeye çalışarak onun düşüncelerini değiştirmeye odaklanır. Manipülasyona maruz kalmış olabileceğinizi gösteren bazı işaretler: Karşınızdaki kişi sürekli olarak size kendinizi sorgulatıyor ve yaptığınız her şeyin yanlış olduğunu hissediyorsanız, "Fazla hassas" olmakla suçlanıyor ya da kendinizi bundan dolayı suçlu hissediyorsanız, Bir şeyler yolunda gitmediğinde bunun tek sebebinin siz olduğunu düşünüyorsanız, Duygularınız görmezden geliniyorsa, Eskiden olduğunuz kişi gibi hissetmemeye başladıysanız, Gerçekte kim olduğunuzu unutmaya başladığınızı hissediyorsanız, Manipülasyona maruz bırakılıyor olabilirsiniz. Manipülasyon; kişinin kendi hedeflerine ulaşmak ve istediklerini gerçekleştirmek amacıyla bazen farkında olarak bazen istemsizce stratejiler kullanması olarak tanımlanıyor. Hiçbirimiz kendimizi "manipülatif" olarak görmek istemesek de her birimiz zaman zaman içinde bulunduğumuz ilişkilerde bu tarz stratejileri kullanabiliyoruz. Kişinin manipülatif biri olup olmadığını aslında davranışın kendisinden ziyade o davranışın arkasındaki niyet, davranışı gerçekleştirme sıklığı ve davranışın ortaya çıktığı bağlam belirliyor. Manipülatif davranışlar, birçok romantik ilişkide az ya da çok görülüyor olsa da kişilerin partnerinin yanında kendisi gibi davranabildiği ilişkilerde en aza inebiliyor. Tam tersi olduğu durumlarda, romantik ilişkilerde partnerler birbirlerini sıklıkla nasıl manipüle ediyorlar? Suçluluk hissettirmek: Önemsediğimiz insanların beklentilerini karşılayamadığımızda üzülür ve suçluluk hissederiz. Eğer partnerinizi kendisi hakkında neyin kötü hissettireceğini biliyorsanız ve bunu istediğinizi elde etmek için kullanıyorsanız ona duygusal şantaj uyguluyor olabilirsiniz. Çok fazla "fedakârlık" yapmak: Yani, siz onun için o kadar çok şey yapmış olacaksınız ki ondan bir isteğiniz olduğunda partneriniz bunu yerine getirmek zorunda hissedecek. Partneri kendi fikrine ikna etmek için başkalarını kullanmak: Bu davranış, kişi partnerini ikna etmek için başkalarının fikirlerini öne sürdüğünde görülür. "Herkes böyle düşünüyor.", “İstersen şu kişiye de sorabilirsin, o da aynı fikirde olacaktır”, "Çok yeni bir araştırmaya göre" gibi cümleler bu davranışa örnek oluşturabilir. Kendi hatalarını gizlemek: Eğer partnerinizin eleştirilerini duymak istemiyor veya sizden hayal kırıklığı duymasından korkuyorsanız yanlış yaptığınız şeyleri ondan gizleme eğilimi gösteriyor olabilirsiniz. Kişinin davranışlarına aşırı, süslenmiş ve yanlış nedenler sunarak gelecek kötü bir tepkiyi azaltmaya çalışması: Eğer partnerinizin üzüleceği bir şey yaptıysanız onu kendi tarafınıza çekmek için hikâyeyi biraz değiştiriyor olabilirsiniz. Dolayısıyla onu ikna ederseniz gelmesi muhtemel olan negatif bir tepkiden kurtulacağınızı düşünebilirsiniz. Partnerin duygularıyla ilgili kötü hissetmesi için aşırı tepki vermek: Durumu çok yoğun yaşamasa bile aşırı bir tepki verdiğinizde partnerinin geri çekileceğini bilen biri, bilinçli ya da bilinçsiz bir şekilde bu davranışı uygulayabilir. Pasif-agresif davranmak: Kişi, partnerini üzmek veya hayal kırıklığına uğratmak istemediği için o anda onunla anlaşmış gibi görünür fakat davranışlarıyla adeta bunun tam tersini gösterir. Sıklıkla pasif-agresif davranışlar sergilerseniz partneriniz size olan güvenini yitirebilir. Daha

sonra istediği şeyi elde etmek için şimdilik uyumlu davranmak: Bu en sık görülen manipülatif davranışlardan biridir. İlişkideki yakınlık arttıkça partnerler birbirlerini neyin mutlu edeceğini daha iyi bilirler. Kişi, partneri kendisini daha sonra kolaylıkla reddedemesin diye öncesinde onu mutlu edecek şeyler yapmaya çalışır. Asıl isteği gerçekleşsin diye daha büyük bir ricayla başlamak: Bu yöntemde kişi partnerine asıl istediğinden çok daha büyük bir taleple gider. Bu şekilde asıl isteğinin karşılanma ihtimalini artırmayı hedefler. Yaptığı yanlışı partneri fark etmeden düzeltmek için gizlemek: Partnerinizi hayal kırıklığına uğratacak ya da üzecek bir şey yapmış olmak istemezsiniz, bu oldukça anlaşılabilir bir durum. Bu esnada da mümkün olduğunca yanlış yaptığınız şeyi telafi etmeye çalışmak ve partnerinizi durumdan uzak tutmanız gerekir. Birçoğumuz ilişkide bu tip manipülatif davranışlar sergilemenin doğru olmadığını biliyoruz. Kişinin asıl niyetini partnerine söylememesi ilişkideki güveni zedeleyebilir veya yakınlığa zarar verebilir. Öyleyse, manipülasyonun bu kadar yaygın bir strateji olduğu düşünüldüğünde, siz manipülasyona uğradığınızı düşünüyorsanız, kandırılmış veya yararlanılmış hissetmeden bununla nasıl başa çıkabilirsiniz? 1. Farkında olun ve nasıl hissettiğinize dikkat edin. Yanlış bir şey yapıyormuşsunuz gibi mi hissediyorsunuz? 2. Dinlemek: Karşınızdaki kişi, çoğu durumda, sadece onların bakış açısını görmenizi sağlamaya çalışıyor. Diğer kişinin bakış açısını anlamaya çalışın. Bakış açınızı sunmadan önce diğer kişinin motivasyonlarını ve bakış açısını anlamak, durumu nihai olarak çözmek için önemlidir. 3. Kendi sınırlarınızı korumak: Çerçeveniz, deneyimlerinize ve değerlerinize dayanan kendi benzersiz bakış açınızdır. Sizin bakış açınız da herkesinki kadar geçerli. Sınırlarınızın kontrolünü sürdürmek, bir başkası karşıt bir bakış açısına sahip olsa bile konumunuzu ve bakış açınızı korumakla ilgilidir. Onları memnun etmek için insanlara boyun eğmek değil, sizin için doğru olan şey açısından kendi bakış açınızı korumak oldukça değerlidir. 4. Yansıtmak ve doğrulamak: Diğer kişiye, az önce söylediklerini yeniden ifade ederek anlatmaya çalıştığını anladığınızı bildirmeli ve motivasyonlarının iyi olduğuna inandığınızı ifade etmelisiniz. Diğer kişi davranışlarının manipülatif olarak kabul edildiğinin farkında bile olmayabilir. Herkes davranışlarını rasyonelleştirir. Anlamadığınızı veya kötü niyetli olduğunuzu düşünüyorlarsa, bu savunma davranışını ortaya çıkarabilir ve sınırları için daha fazla tartışmalarına neden olabilir. 5. Sınırlarınızı açıkça belirtin. Karşı taraf sizin bakış açınızın gerçekte ne olduğunu bile bilmiyor olabilir. Eleştirmekten veya suçlamaktan kaçınarak kişiyle farklı bakış açılarınız hakkında açık bir diyaloga girmeniz önemlidir bu bir manipülasyon değil, bir konuşmadır. Onların görüşüne uymayı seçebilir veya sonuçlarına bağlı olarak durumdan uzaklaşmayı seçebilirsiniz. Her iki durumda da bir seçim yapmak tümüyle size kalmış olur. KAYNAKÇA Sussex Publishers. (n.d.). 11 red flags of gaslighting in a relationship. Psychology Today. https://www.psychologytoday.com/us/blog/here-there-and-everywhere/201701/11-red-flags-of-gaslighting-in-a-relationship  Sussex Publishers. (n.d.-b). The 12 most common ways partners manipulate each other. Psychology Today. https://www.psychologytoday.com/us/blog/rediscovering-love/201607/the-12-most-common-ways-partners-manipulate-each-other  Gaslighting mağduru Olabilir Misiniz?. Yakın İlişkiler. (n.d.). https://www.yakiniliskiler.com/8032-Gaslighting-Ma%C4%9Fduru-Olabilir-Misiniz-  Sussex Publishers. (n.d.-b). Manipulation: The costs outweigh the benefits. Psychology Today. https://www.psychologytoday.com/us/blog/stronger-the-broken-places/201908/manipulation-the-costs-outweigh-the-benefits