Çocuklarda Alt Islatma Nedir?
Çocuklarda alt ıslatma - Nocturnal Enuresis
Çocuklarda alt ıslatma tıp dilinde “nocturnal enuresis” olarak adlandırılır ve genellikle 5 yaşından büyük çocuklarda gece boyunca istemsiz idrar kaçırma durumunu ifade eder. Alt ıslatma çocukların kontrol dışı gerçekleşebilir ve genellikle bir sorunun belirtisi olarak kabul edilir.
Çocuklarda Alta Kaçırma Problemi Nedir?
Halk diliyle “yatağını ıslatma” şeklinde ifade edilen bu rahatsızlık çocukluk çağında en sık karşılaşılan sorunlardan biridir. İdrar kesesinin istemli olarak boşaltılabileceği yaşlarda istemdışı olarak boşaltılması olayına enürezis denmektedir.
Çocuklarda Alta Kaçırma Belirtileri Nelerdir?
4 yaşından sonra alt ıslatmanın devam etmesi belirtilerden biridir. Alt ıslatma durumu gece, gündüz veya her iki zamanda da gerçekleşebilir. Geceleri alt ıslatma durumu çocuklarda daha yaygındır. Yaş ilerledikçe; özellikle ilkokul ve sonrasında bu problemin görülme oranı azalır. Alta kaçırma, hem çocuk hem de ailesi için ciddi sıkıntı kaynağıdır. Alta kaçırmanın ortaya çıkışında bedensel, ruhsal ve sosyal nedenler rol oynayabilmektedir.
Çocuklar Neden Alta Kaçırır?
• Bedensel Nedenler: Böbrek ve boşaltım yoluyla ilgili olabilecek bazı fiziksel problemler, idrar yolu enfeksiyonları bu soruna yol açabilmektedir. Böyle bir problem olup olmadığının tespiti için çocuk ayrıntılı bir muayeneden geçmelidir.
• Genetik Nedenler: Ailenin bir ya da birkaç ferdinde de bu problem görülmüş/görülüyor olabilir. Yine bu durumda da sorunun tespiti için muayeneye gidilmesi faydalı olacaktır.
• Çevresel Nedenler: Çocuğun maruz kaldığı evden ayrılma, anneden uzak kalma, anne veya babada duygusal düzensizlikler, geçimsizlik ve fazla kardeş doğumları gibi yaşamsal olaylar alt kaçırmaya yol açabilmektedir.
• Ruhsal Nedenler: Erken ve baskılı tuvalet eğitimi sık saptanan bir durumdur. Çocuklar tuvalet ihtiyacı için uygun yer ve zaman tayin edebildikleri halde anne babaya karşı bir direnme belirtisi olarak altlarına işeyebilirler.
Yeni doğan bir küçük kardeş olduğunda kardeş kıskançlığı nedeniyle ilginin kendisinden çekildiğini düşünen çocuk ilgiyi tekrar üzerine almak için altını ıslatıyor olabilir. Bu dönemde eğitimin rolü önemlidir. Çocuğa aile içi daha fazla işlev verilmesi destekleyici olabilmektedir.
Büyük korku yaşamış çocuklarda da bu problem başlayabilir. Örneğin ameliyat olmuş ya da travma yaşantısı olmuş çocuklarda alt ıslatma görülmektedir.
Fark Edildiğinde Nasıl Davranılmalı?
Tek başına görülen yatak ıslatma durumu dengeli, mutlu ve uyumlu bir çocukta panik olmayı gerektiren bir olay olarak görülmemelidir. Utandırma ve korkutma yoluyla çocuğu davranışından vazgeçirmeye çalışmak çocukta başka uyumsuz davranışlara sebebiyet verebilir. Ebeveynlerin sabırlı ve anlayışlı tutumları problemin çözümüne fayda sağlamaktadır. Alt ıslatma problemine saldırganlık, uyku problemleri, kekemelik gibi çeşitli sorunlar da eşlik ediliyorsa çocuğun bütüncül olarak değerlendirilmesi iyi olacaktır.
Çocuklarda Alt Islatma Nasıl Tedavi Edilir?
• Tuvalet Eğitimi: Çocuğa tuvalet eğitimi verilir. Tuvalet alışkanlıkları geliştirmek için çocuğun düzenli aralıklarla tuvalete gitmesi pekiştirilir.
• İdrarını Tutma Eğitimi: Çocuğa idrarını tutma becerisi kazandırılarak mesane kapasitesini artırması sağlanır.
• Psikolojik Destek: Alt ıslatma, çocukların özgüvenini etkileyebilir. Terapistler çocuğun özgüvenini artırmaya ve durumla başa çıkma becerilerini geliştirmesine yardımcı olarak çocuktaki duygusal baskıyı azaltmaya yardımcı olmaktadırlar.
Hatırlanması gereken, alt ıslatmanın çeşitli nedenleri olduğu ve her bir çocuğun öyküsünün çocuğa özel olarak ele alınması gerektiğidir.
Eğer ebeveynler çocuklarında endişe verici bir durum olduğunu düşünüyorlarsa uzman bir psikolog ve oyun terapistinden destek almak faydalı olacaktır. Tedavi, anlayış ve işbirliği gerektiren bir süreçte ilerlemektedir.